Vraag naar sociale huurwoningen in Fryslân blijft toenemen

30 augustus 2023

De vraag naar sociale huurwoningen in Fryslân blijft toenemen. Dit blijkt uit recent onderzoek van het Planbureau Fryslân, dat mede op verzoek van het sociaal verhuurbedrijf WoonFriesland en de Vereniging van Friese Woningcorporaties (VFW) is uitgevoerd.

De gemiddelde inschrijfduur is gestegen, het aantal reacties per aangeboden huurwoningen is toegenomen en de doorstroming laat een dalende ontwikkeling zien. Deze ontwikkelingen komen in de meeste opzichten overeen met de trends uit de voorgaande rapportage van vraagdrukcijfers. 

In de periode van 2017/2018 tot 2021/2022 is de gemiddelde inschrijfduur van een actief woningzoekende in de provincie Friesland toegenomen van 28 tot 37 maanden. In dezelfde periode is het gemiddelde aantal reacties op de door de corporaties aangeboden woningen gestegen van 47 tot 81 en is het aantal woningen dat voor verhuur beschikbaar kwam met 7 % gedaald.

Oorzaken

Een aantal achterliggende oorzaken spelen een rol bij de toegenomen vraagdruk op de sociale woningmarkt. De huisvesting van statushouders, de geringe doorstroming van ouderen naar andere woonvormen, de geringe doorstroming vanuit de sociale huur naar de koopsector als gevolg van de hoge koopprijzen en de toenemende belangstelling van de wat hogere inkomens voor de sociale huur heeft de vraag naar sociale huurwoningen doen toenemen. Daarnaast maken de lange wachttijden in overige delen van Nederland de sociale huurwoningen in Friesland extra aantrekkelijk.

Vraagdruk vooral bij eengezinswoningen, relatief gunstig voor ouderen 


Uit het onderzoek blijkt ook dat de toename van de vraagdruk zich vooral voordoet bij eengezinswoningen en dat die van appartementen min of meer stabiel is gebleven. Daarnaast valt het op dat de situatie op de sociale huurmarkt relatief het meest gunstig is voor ouderen. Er is betrekkelijk veel aanbod en weinig vraag van ouderen.     

Gegevens komen van acht Friese corporaties

Het onderzoek is gedaan op basis van vier indicatoren: inschrijftijd, reactiegraad, slaagkans en mutatiegraad. De gegevens komen van acht corporaties in Friesland en hebben betrekking op de afgelopen zes jaar. De meest recente resultaten over de afgelopen periode (2021-2022) worden vergeleken met de vier vorige metingen over de afgelopen zes jaar. Dit is een korte periode, waardoor de conclusies over de trends en ontwikkelingen beperkt zijn. De komende jaren wordt steeds jaarlijks een rapport uitgebracht. Het inzicht wordt hierdoor steeds beter.

In gesprek met gemeenten en huurdersorganisaties over de oplossingsrichtingen  

De cijfers geven antwoorden op vragen. Tegelijkertijd roept het ook vragen op. Zijn de geschetste ontwikkelingen structureel? Moeten we rekening houden met een toenemende belangstelling voor sociale huur vanuit andere delen van Nederland? Is het logisch om van de beperkte financiële middelen extra geld in te zetten om de beschikbaarheid van sociale huurwoningen te vergroten ten koste van andere opgaven zoals het verduurzamen en betaalbaar houden van de woningvoorraad? En waar gaan we dan deze extra nieuwbouw realiseren? Ook in de kleine kernen? Zijn er andere oplossingen te bedenken om meer woningen voor verhuur beschikbaar te krijgen?

Met al dit soort vragen in het achterhoofd gaan corporaties, huurdersorganisaties en gemeenten met elkaar in gesprek om ideeën, standpunten en mogelijke dilemma’s met elkaar te delen. Dit vindt plaats tijdens het maken van de lokale prestatieafspraken. Daarnaast wordt er in het najaar van 2023 een bijeenkomst in Friesland georganiseerd voor alle corporaties, huurdersorganisaties en gemeenten. Dan wordt, naast het presenteren van de nieuwe cijfers, ook het gesprek gevoerd over achtergronden en mogelijke dilemma’s. En worden dan ook gezamenlijk de oplossingsrichtingen verkend. 

Volledige rapport van het Planbureau Fryslân