Verslag van het bestuur

De blik vooruit, juist in onzekere tijden

Ondanks de onzekerheden waarmee ook wij in 2022 zijn geconfronteerd, blijft ons credo onverminderd: Wij doen ons werk voor onze bewoners en samen met onze bewoners en huurdersorganisaties, gemeentes, welzijns- en zorgorganisaties. Hierbij hanteren wij onze klantvisie als leidraad: ‘WoonFriesland is het sociaal verhuurbedrijf met als missie dat wij samen werken aan goed en betaalbaar wonen. Dit doen wij elke dag met hart en ziel, in één keer goed, onder het motto Gewoon dóen!’

Echter, de ongekende prijsstijgingen van energie, hoge inflatie en rentestijging hebben - net als voor iedereen - ook grote impact op ons handelen. Toch kijken we onverminderd positief vooruit.

Goede inzet van middelen naar de eisen van deze tijd is onze plicht!

Wij zijn blij dat de verhuurdersheffing door de politiek eindelijk is afgeschaft en blij met een voortvarende minister die ziet wat er volkshuisvestelijk moet gebeuren. En dat hij regie en sturing neemt om bottlenecks in nieuwbouw, verduurzaming, woonlasten én de maatschappelijke taken voor wonen met zorg en welzijn de nodige prioriteit te geven.

Wij hebben in 2022 onze Begroting 2023 en Meerjarenplan 2023-2032 opgesteld op basis van ons actuele portefeuilleplan en warmtevisie én de inzet van de vrijkomende middelen uit de verhuurdersheffing. Onze inzet van middelen voorziet in voldoende mate in de doelen die in de landelijke prestatieafspraken worden beoogd: beheersing van de woonlasten, verduurzaming, extra nieuwbouw en ons aandeel in wonen met zorg en welzijn.

Wij nemen daarmee in de Friese woningmarktregio (met ons aandeel van 25% in de sociale huurmarkt), een meer dan evenredig aandeel. Echter, de onzekerheid of we deze doelen kunnen realiseren wordt groter naarmate inflatie, kostenstijgingen en rentestijgingen aanhouden.

Een eerste punt dat ons ook voor de voeten kan lopen, is de focus van Aedes en de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties (VTW): zij ijveren onverminderd voor solidariteit van hun leden met betrekking tot herverdeling van middelen daar waar in het land de meeste noodzaak zou zijn om middelen van individuele leden in te zetten.

WoonFriesland is als onafhankelijke stichting, met haar bestuur en raad van commissarissen verantwoordelijk voor haar eigen continuïteit. Wij vinden dat Fries huurdersgeld in de Friese woningmarkt moet blijven.

Een tweede aandachtspunt is de toename van gemeentelijke grondprijzen, heffingen en leges. Wij zijn voor de (extra) nieuwbouw (voor de komende 10 jaar bijna 2.000 woningen) aangewezen op sociale kavelprijzen. Met een aantal vooruitstrevende gemeentes zijn wij er in 2022 al in geslaagd aantallen kavels en kavelprijzen voor nieuwbouw voor langere tijd op een aanvaardbaar prijsniveau vast te leggen. Leeuwarden en Smallingerland hebben daarin een voorbeeldfunctie, met Súdwest-Fryslân zijn we in gesprek. We hebben de sociale kavelprijzen genormeerd en gaan ook met gemeentes overleggen over de hoogte van nieuwbouw leges e.d.. Nieuwbouw doen wij waar woningbehoefte is en bij voorrang in gemeentes die voor de sociale woningbouw ook sociale prijzen hanteren.

Medewerker Woonfriesland bij voordeur van huurders — Medewerkers van WoonFriesland bekijken de kant en klare badkamer.

Extra inzet op wat onze bewoners nu nodig hebben

Vanwege de extreme prijsstijgingen van energie zijn we in 2022 allereerst begonnen met maatregelen om de energiebehoefte van onze woningen zoveel mogelijk te verminderen. Onze doelstelling is daarbij om:

uiterlijk in 2025 al onze woningen op minimaal label C te hebben;
zo snel mogelijk de belangrijkste ‘eenvoudige’ ingrepen te doen, zoals kierafdichting, isolatie van de schil door spouwmuur- , vloerisolatie en HR++glas, optimale instelling van de verwarmingsinstallatie, LED-lampen, zonnepanelen, versnelling van de vernieuwing van cv-ketels en verwarmingsinstallaties.

Daarvoor is het nodig om de geplande ingrepen voor verbeteringen (zoals vervanging douche en keukens) binnen in de woningen eerst uit te stellen tot uiterlijk 2025. Bij deze verbeteringen werken we vanuit de circulariteitsgedachte: hergebruik om zo zuinig te zijn met grondstoffen en beperking van onze foodprint/vervuiling. Daarnaast kijken we scherper naar wat per se vervangen moet worden in de woningen en waar mogelijk vervangingen later kunnen plaatsvinden.

Om de balans tussen opgaven en middelen op de lange termijn te borgen, hebben wij onze horizon doorgetrokken naar 2050. In dat jaar willen we geheel CO₂-neutraal zijn. Na de periode 2023-2032 blijven wij ons maximaal inspannen om met alle belanghouders en woningcorporaties in Friesland uitvoeringsplannen te maken voor de lange termijn. Zo behouden we de middelen geheel voor de realisatie van de grote bouw- en verduurzamingsopgave die er in Friesland zelf zeer nadrukkelijk is. Uiteraard is momenteel de onzekerheid over de haalbaarheid van de doelen na 2032 behoorlijk toegenomen door de huidige hoge inflatie, stijgingen van de energieprijzen, (bouw)kosten en rentes.

Visitatie 2022: een goede uitgangspositie voor de komende jaren

In 2022 zijn wij opnieuw gevisiteerd. Onze gemiddelde score was iets hoger dan in 2018, namelijk nu 7,94, afgerond een 8. Met name op de onderdelen waardering van alle belanghouders scoorden wij zeer hoog, gemiddeld een 8,2. Van onze huurdersorganisatie kregen we op een aantal onderdelen een 9.

Portefeuillestrategie: versnelling van betaalbare verduurzaming, bijna 2.000 nieuwe woningen in de periode 2023-2032

Tot 2030 groeit de behoefte aan woonruimte en daarin willen wij voorzien met extra nieuwbouw, zo’n 2.000 woningen. Het probleem van beschikbaarheid van kavels lossen wij op door met gemeentes meerjarige overeenkomsten te sluiten over aantallen en prijs van geschikte kavels in de periode 2023-2032. Met Leeuwarden en Smallingerland hebben wij reeds overeenkomsten voor resp. 800 en 128 kavels tegen sociale kavelprijzen. Met andere gemeentes zijn wij daarover in gesprek. Met onze duurzaamheidsmaatregelen willen we er de komende jaren voor zorgen dat al onze woningen in 2025 minimaal label C en in 2030 minimaal label B hebben. Meer over het portefeuilleplan en de warmtevisie leest u in hoofdstuk 2.

Virusveilig werken blijft

Het jaar 2022 stond, net zoals in de jaren ervoor, nog gedeeltelijk in het teken van corona, virusveilig werken en er voor elkaar zijn. Wij zijn er vanaf het begin van de coronacrisis van uitgegaan dat virusveilig werken de komende jaren blijft. Virusveilig werken is bij ons structureel ingebed in onze organisatie en de basisprocessen. Hiermee kunnen we onze maatregelen op- en afschalen al naar gelang er virussen en pandemieën zijn.

Huurderstevredenheid onverminderd hoog

We meten de tevredenheid van onze huurders doorlopend volgens de NPS-methodiek . Zo weten wij direct van onze huurders wat we goed doen en wat we moeten verbeteren in ons werk, gedrag en onze houding. De gemiddelde huurderstevreden is iets gedaald. In 2021 scoorden we gemiddeld een 8,1. In 2022 zakte dit cijfer iets naar 7,8. Dit heeft onder andere te maken met de invoering van een groot ERP-systeem: Tobias 365. In dit basissysteem staan al onze financiële gegevens en huurdersinformatie. De invoering heeft tijdelijk een nadelig effect gehad op onze dienstverlening.

Ook hebben wij in 2022 de huurderstevredenheid op andere onderdelen gemeten, zoals reparaties door derden, nieuwe huurders en vertrokken huurders. Ruimte voor verbetering is er nog op de termijn van het uitvoeren van onderhoudswerk door derden (cijfer 6,9 in 2022) en de termijn van onderhoudswerk uitgevoerd door onze eigen onderhoudsdienst (cijfer 7,2 in 2022). Meer informatie vindt u in het hoofdstuk Over WoonFriesland.

Medewerkersbetrokkenheid is belangrijk

Betrokken medewerkers zijn essentieel en een belangrijke randvoorwaarde voor een goede huurderstevredenheid. Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek in 2021 naar de medewerkersbetrokkenheid, hebben we 2022 benut om verbeteringen door te voeren. En ook onze energie ingezet op elkaar vooral weer meer te zien, te ontmoeten en de verbinding met elkaar te vergroten. Daar was veel behoefte aan, nadat we elkaar twee jaar in mindere mate gezien hadden tijdens de coronaperiode.

Welzijn en gezondheid van medewerkers is van belang om ziekteverzuim zoveel mogelijk te voorkomen en betrokken en enthousiaste medewerkers te behouden. Daarom zetten wij in 2023 ook een vitaliteitsprogramma in, waarin medewerkers kunnen kiezen uit een keuzemenu dat het beste bij hen past.

Toename kwetsbare bewoners: meer en gerichte samenwerking nodig

Er is en blijft een toenemende druk op de leefbaarheid in onze buurten en wijken en daardoor ook op onze ambulante medewerkers zoals buurtbeheerders, wijkconsulenten en service- en onderhoudsmedewerkers. Een toenemend aantal kwetsbare bewoners vraagt onze bijzondere aandacht. Onder meer vergrijzing, ouderen die langer thuis wonen, extramuralisering van cliënten uit de zorg en de maatschappelijk opvang, demografische ontwikkelingen en sociale problematiek brengen extra dynamiek in de grote en complexe opgaven waar wij voor staan. Wij hebben onze inzet en deskundigheid daarmee in lijn en op sterkte gebracht, en de werving van extra nieuwe medewerkers rond de bewoners is al succesvol afgerond.

Sociale leefbaarheid en technische leefbaarheid (zoals technische aanpassing van onze accommodaties en realiseren van gemeenschappelijke ruimtes voor de groepen die dat nodig hebben) en vergroening in de wijken en dorpen krijgen een groot accent. Onze leefbaarheidsvisie is daarop aangepast.

Leefbaarheidsvraagstukken kunnen wij niet alleen oplossen. Samenwerking met gemeentes, zorg- en welzijnspartijen, actieve bewoners en andere burgerinitiatieven zijn van groot belang. Dat vraagt om nieuwe vormen van samenwerking, zonder hokjes en eilandjes.

Inmiddels hebben we samen met De Bewonersraad Friesland, gemeentes en welzijnsorganisaties innovatieve leefbaarheidspilots opgestart. We hebben bijvoorbeeld een gezamenlijke aanpak van tuinen met bewoners gemaakt, mede in samenwerking met welzijnsorganisaties om zowel de sociale cohesie als ook de vergroening te bevorderen. Ook dragen wij zorg voor een zogenaamde ‘zachte landing’ in de wijk voor de ‘Weer Thuis’-bewoners. Op deze manier zorgen we samen met welzijn, zorg en de gemeentes voor een goede start voor deze bewoners in zijn of haar nieuwe woning en buurt.

Op basis van input van bewoners en onze ervaringen kunnen we onze leefbaarheidsvisie nog verder aanscherpen. Meer over Weer Thuis leest u in het hoofdstuk over Samenwerking belanghouders. Werkenderwijs leren en lerenderwijs werken dus, door ‘gewoon te doen’ samen met onze bewoners.

Contact — Een wijkconsulente van WoonFriesland in gesprek met een bewoner.

Nieuwe visie op wonen, zorg, welzijn en veiligheid

In het najaar zijn we gestart met de visieontwikkeling op wonen, zorg, welzijn en veiligheid en ons aandeel daarin. Momenteel zijn we bezig met de opstelling en uitwerking van de masterplannen voor de desbetreffende complexen om deze toekomstbestendig te maken voor de komende jaren, passend in de ontwikkelingen van levensloopbestendig wonen, zorg, welzijn en veiligheid.

Voor onze complexen voor ouderen betekent dit dat we de verhuur van wonen met zorg in de toekomst voortzetten, maar zonder 24-uurszorg. Vrijkomende appartementen zullen we aanpassen om te voorzien in de zorgbehoefte waarbij meerdere malen per dag (planbare zorg) en zorg op afroep beschikbaar is bij een zorginstelling dichtbij. De zorggeschikte appartementen hebben als kenmerk dat ze geen drempels hebben en een ruime badkamer hebben. Verder zullen er geen gezamenlijke ruimtes voor zorgpersoneel zijn, maar zullen deze waar mogelijk omgevormd worden voor bewoners zodat zij elkaar kunnen ontmoeten. De appartementen zijn goed toegankelijk met een scootmobiel en zijn veilig omdat er een huismeester is.

In Leeuwarden werken we deze plannen samen met de gemeente en zorg- en welzijnspartijen verder uit. In dat kader hebben wij ervoor gekozen dat ook de taakoverdracht van Swettehiem door Habion aan WoonFriesland plaats gaat vinden. Habion stoot Swettehiem af en WoonFriesland neemt de volkshuisvestelijke taak over in de wijk Westeinde.

De relatie met bewonerscommissies versterkt

In onze appartementengebouwen spelen bewonerscommissies als de vertegenwoordigers van de bewoners voor WoonFriesland een belangrijke rol. In 2022 zijn we daarom gestart met het intensiveren van het contact tussen de directie en de bewonerscommissies. Samen met de directie van de Bewonersraad hebben we een aantal bewonerscommissies bezocht om samen te bespreken hoe WoonFriesland optimaal kan inspelen op wensen van de bewoners. Ook hebben we ons beleid voor de planning van (groot)onderhoud en leefbaarheid toegelicht voor de betreffende complexen. Over en weer is vastgesteld dat dergelijke periodieke bezoeken zeker ook bij de commissies in een behoefte voorzien. In 2023 gaan we daarmee door.

Betaalbaarheid woonlasten onder druk door oplopende energiekosten

De woonlasten nemen voor onze bewoners fors toe, met name door de sterk oplopende energiekosten. Met verschillende gemeentes werkten we in 2022 volop samen om onze huurders te ondersteunen in het besparen op de energierekening. Zo hebben we bijvoorbeeld samengewerkt met gemeentes en bewonersorganisaties in de inzet van energiecoaches, het onder de aandacht brengen van besparingstips en het (financieel) ondersteunen van huurders. Daarnaast is een aantal gemeentes gestart met het inzetten van de voorzieningenwijzer.

In december namen wij deel aan een ‘karavaan’ met collega-corporatie Accolade en de gemeente Smallingerland in de wijk De Wiken in Drachten. Met wijkconsulenten, budget- en energiecoaches en inzet van vaklieden brachten we een bezoek aan alle huurders in deze wijk, waarbij de vaklieden desgewenst kierafdichting en andere isolerende maatregelen uitvoerden. In de eerste weken van 2023 voeren wij met onze vaklieden en een geselecteerde aannemer op veel adressen vergelijkbare werkzaamheden uit.

Het voorkomen van huisuitzettingen en een hogere zelfredzaamheid vinden we erg belangrijk. Daarom zetten we ons, samen met onze huurders, huurdersorganisaties en gemeentes met budgetcoaches fors in voor een goede schuldhulpverlening en meer kennis van (armoede)voorzieningen. Dit wordt steeds belangrijker omdat bewoners door de grote kostenstijgingen steeds meer moeite hebben om de woonlasten te betalen.

‘Betaalbare verduurzaming betekent blijvend innoveren en versnellen om maximaal bij te dragen aan verlaging van de energielasten’

Betaalbare verduurzaming als middel om energielasten te verlagen

Het gemiddelde inkomen van onze bewoners is relatief laag. De impact van stijging van woonlasten is daardoor erg groot. Gezien de explosieve prijsstijgingen van de energie, zetten we ons onverminderd in om betaalbare verduurzaming te realiseren en waar mogelijk te versnellen .

Het aantal woningen dat voorzien is van zonnepanelen, is opnieuw toegenomen. In totaal hebben we 9540 woningen inmiddels voorzien van zonnepanelen. Wel blijft de infrastructuur van het elektriciteitsnetwerk een fors aandachtspunt. We stuiten steeds vaker op de grenzen van wat een elektriciteitsnetwerk aankan qua teruglevering. Daarom hebben we onze proeven met het aanbrengen van de Cube in onze woongebouwen, in samenwerking met iwell doorgezet in 2022. De Cube is een accu die stroom tijdelijk opslaat en die ingezet kan worden bij pieken in stroomverbruik, zoals bij het gebruik van een lift. Daardoor kan de aansluiting voor netbeheer lichter, wat het elektriciteitsnet ontlast. Ook betekent dit lagere netbeheerkosten. In combinatie met zonnepanelen kunnen we ook het electriciteitstsverbruik van algemene ruimten verlagen.

Daarnaast heeft de samenwerking met DeWarmte tot verdere stappen geleid. Het zogenaamde proefproject HeatCycle hebben we in portiekwoningen voortgezet. Op basis van deze resultaten gaan we begin 2023 bekijken of we de HeatCycle in meer woningen kunnen inzetten.

Een nieuwe ontwikkeling is de Borg-warmte-accu, die al in het DreamHûs wordt beproefd, en die ondergronds wordt geplaatst. Begin 2023 gaan we op twee plekken in Friesland - bij een bestaande woning en een woning in aanbouw - een Borg-installatie plaatsen. Doel van de pilot is om vast te stellen of we de warmtevraag met 50% kunnen reduceren.

Om onze eigen kennis in de organisatie te vergroten, zijn we duurzaamheidsopleidingen gestart. Deze worden in 2023 voor verschillende teams op maat verder ontwikkeld om inzichten en ideeën voor nieuwe toepassingen in onze woningen en kennisoverdracht te stimuleren.

Kennisoverdracht doen wij ook in onze maandelijkse kenniscafés die voor iedere medewerker toegankelijk zijn en waar medewerkers zelf onderwerpen presenteren.

Hittestress, klimaatbeheersing en circulariteit

Naast de bijdragen aan verduurzaming willen we ook bijdragen aan vermindering van hittestress, aan klimaatbeheersing en circulariteit bevorderen. In 2022 hebben wij een nieuw team opgestart: het Greenteam. Dat team onderzoekt mogelijkheden om bijvoorbeeld tuinen, daken en muren te vergroenen en ondersteunt de uitvoering van de concrete plannen. Zo zorgen we dat overtollig water vlot afgevoerd wordt, de warmte van gebouwen afneemt en dat de biodiversiteit toeneemt. Het greenteam buigt zich zowel over de bestaande woningbouw en buurt, als over nieuwbouw. Bij nieuwbouw realiseren we ook standaard de tuinoplevering met een maximum aandeel verharding in de tuinen en zetten we in op inheemse planten om biodiversiteit te vergroten en opwarming in buurten en wijken te verminderen.

Actief in heel Friesland

Met bijna 21.000 wooneenheden en overige verhuureenheden in steden, platteland en de Waddeneilanden zijn wij de grootste woningcorporatie in de Friese woningmarktregio. Op die basis kunnen wij de professionaliteitsontwikkeling van onze organisatie borgen en onze visie als het sociaal verhuurbedrijf verwezenlijken.

Een beeld van wat we doen en hoe we dat doen, ziet u in onze nieuws- en persberichten.

Geen verkoop van woningen, wel aankoop

Bij de huidige schaarste van sociale huurwoningen en de woningmarktontwikkelingen past in onze visie geen actief verkoopbeleid. Op grote schaal woningen verkopen om nieuwe te kunnen bouwen, past niet bij ons als het sociaal verhuurbedrijf. Het verdienmodel en de bedrijfsvoering moeten leiden tot een evenwichtige balans tussen exploitatie en vernieuwing en verduurzaming van bezit. Verkoop van bezit doen wij daarom in principe al enkele jaren niet meer, tenzij hiervoor dringende redenen zijn, zoals versnipperd bezit in VvE's. Bezit aankopen doen wij juist wél, omdat de vraagdruk onverminderd groot is en blijft.

Zo hebben wij van Accolade in Burgum 49 woningen overgenomen. Daarnaast nemen wij de volkshuisvestelijk taak over van Habion voor het complex en de wijk Westeinde in Leeuwarden. Het betreft 129 appartementen met wonen met welzijn en zorg voor ouderen in Swettehiem. Dit doen we door middel van een volkshuisvestelijke taakoverdracht.

Wij werken voluit mee aan het mede-oplossen van de toenemende problemen op de woningmarkt, waarbij wij ons primair richten op mensen met een smalle beurs. Grootschalig bouwen voor het middenhuursegment heeft voor ons als sociaal verhuurbedrijf geen eerste prioriteit. Maar we zien hierin wel de tekorten oplopen en daar willen we onze ogen ook niet voor sluiten.

Daarom hebben wij in mei 2022 10 leasewoningen van Buurblok in gebruik genomen. De belangstelling van woningzoekenden was groot. En het concept met een eigen warmtenet met zeer laag energieverbruik en beschikbaarheid voor de bewoners van een deelauto als buffer voor de opgewekte energie slaat aan in tijden van hoge energieprijzen en schaarste aan parkeerruimte. We vinden dit een goede oplossing voor het realiseren van woningen in de lage middenhuur en gaan ook in de periode 2023-2032 door met dit concept.

Prestatieafspraken

Wij maken samen met de huurdersorganisaties prestatieafspraken met de gemeentes waarin wij werkzaam zijn. Per gemeente en voor WoonFriesland-totaal maken wij voortgangsrapportages. De prestatieafspraken en de voortgangsrapportages staan op onze website, een samenvatting hiervan vindt u als bijlage A in dit jaarverslag. Ook zijn wij op provinciaal vlak actief en dragen wij van harte bij aan het Wenjen Oerlis, een overleg geregisseerd vanuit de Provincie Fryslân met de Bewonersraad Friesland, diverse gemeentes, ministerie voor Wonen, Bouwend Nederland en andere belanghebbenden op de Friese woningmarkt.

Verandering & implementatie

In het Veranderprogramma blijven belangrijke doelen voor de bewoner voorop staan:

De bewoner moet de belangrijkste elementen en data van zijn woning digitaal kunnen zien;
De bewoner moet het meerjarenonderhoudsschema van zijn woning digitaal in kunnen zien;
De bewoner moet afspraken voor reparaties digitaal kunnen melden en inplannen;
Alle handelingen voor de bewoner: in één keer goed met hart en ziel.

In 2022 is relatief weinig vooruitgang op bovengenoemde zaken geboekt, omdat eerst het nieuwe ERP-systeem Tobias 365 moest worden geïmplementeerd. Dit heeft een groot deel van het jaar 2022 en met name Verandering & Implementatie en reguliere capaciteit gekost.

Tobias 365

Ons huidige ERP-systeem Tobias 2009 was aan vervanging toe eind 2021. We hebben Tobias 2009 vervangen door Tobias 365, de ‘in de cloud’-versie van Aareon, per 1 januari 2022. We hebben de zogenaamde Rapid-start-versie gekocht, zonder maatwerk.

Vanwege het vele maatwerk in Tobias 2009 was een uitgebreide impactanalyse nodig. De overstap naar Tobias 365 past goed in de doorontwikkeling van optimalisaties en digitalisering, maar vergt heel veel van de medewerkers. Na inrichtings- en testsessies volgde in december 2021 de conversie en op 3 januari 2022 de livegang. Belangrijke onderdelen waren de koppeling met WIS, Contect-It en Katoomba.

Als een van de eerste corporaties die overgingen naar Tobias 365 viel het ons niet mee. De implementatie startte in januari 2022. Gedurende het eerste halfjaar moesten veel issues worden overwonnen. In het tweede halfjaar werd het beter, maar ook nu, eind 2022, ervaren wij nog de naweeën van een moeilijke bevalling. Dankzij de energie en het doorzettingsvermogen van de gehele organisatie, zijn wij erin geslaagd op een bijna normaal werkend niveau te komen. En door extra maatregelen hebben wij de controle op de belangrijkste processen kunnen borgen.

Assetmanagement verzelfstandigd

Team Vastgoedmanagement is in 2022 gesplitst in twee teams. Het assetmanagement is nu een afzonderlijk team Assetmanagement, bestaande uit twee personen. Het team Vastgoedmanagement bestaat nu uit een onderdeel Projecten, aangestuurd door een programmamanager en een onderdeel Vastgoedbeheer, aangestuurd door een teammanager. Door deze wijzigingen kunnen wij de grote workload die voortvloeit uit het Meerjarenplan 2023-2032 beter overzien en behandelen.

Impact op I&A

De impact op het beheer van de ICT is geanalyseerd en naar een visie vertaald. Uitgangspunten voor die visie zijn Saas tenzij, Cloud tenzij, ERP tenzij, etc. Momenteel volgt de uitvoering van de benodigde veranderingen binnen I&A, dat medio 2023 zijn definitieve setting en formatie moet krijgen als kernteam ICT.

HR-beleid

Wij zijn door onze vernieuwing, een professioneel HR-beleid met een pakket van prima arbeidsvoorwaarden en een goed arbeidsklimaat in staat om uitstekend gekwalificeerde mensen aan te trekken. In 2022 bedroeg onze gemiddelde personeelsbezetting 215 fte.

Het verloopcijfer bedraagt 8,8% in 2022. Het ziekteverzuimcijfer bedraagt 6,06%. In 2023 willen we met een professioneel opleidingsplan en projecten op maat de aanwezige kennis in onze organisatie verder ontwikkelen, onze mensen stimuleren en verder brengen in vakmanschap, houding en gedrag en teamwork. Meer over HRM vindt u bij Bedrijfsvoering en organisatie.

Financieel sterk, ook in 2022

De financiële resultaten 2022 geven voldoende borging om onze activiteiten op ons ambitieniveau te kunnen voortzetten. Door vooruit te kijken, scherp te sturen met een directe koppeling tussen vastgoedsturing en financiële sturing, een professionele bemensing en beheerste veranderingsprocessen, konden we onze financiële middelen ook in 2022 maximaal blijven inzetten.

De EBITDA was over 2022 ruim 6 miljoen lager dan begroot, met name door hogere onderhoudsuitgaven. In % van omzet bedroeg de EBITDA bijna 24% (in 2021: ruim 36%). Het resultaat voor belastingen (excl. herwaarderingen, in % van de omzet) bedraagt over 2022 circa 10,5% (2021: 21,5 %).

De loan to value (LTV) in % van beleidswaarde bedraagt ultimo 2022 circa 51%. De norm van de Aw is maximaal 85%. In de periode 2023-2032 zal onze LTV sterk stijgen vanwege het hoge investeringsprogramma in projecten van nieuwbouw, kwaliteitsverbetering en in planmatig onderhoud.

De verhuurdersheffing nam in 2022 met € 3 miljoen af tot circa € 8,3 miljoen. Door de afschaffing komen de komende jaren extra middelen ter beschikking voor extra nieuwbouw en verduurzaming. Echter zo’n 25 %, circa € 3 miljoen, vloeit jaarlijks onder het kopje vennootschapsbelasting "geruisloos" terug in de staatskas. De vrijvallende middelen zijn conform vigerend overheidsbeleid en afspraken verwerkt in onze begrotingen en prognoses.

Meer details vindt u in hoofdstuk 3, Financiën.

Risicomanagement

In hoofdstuk Risico’s en onzerkerheden zijn de belangrijkste risicogebieden die wij onderkennen nader beschreven en de wijze waarop wij deze beheersen. Onze risicobereidheid als ook de risico's zelf zijn laag tot gemiddeld door de mitigerende maatregelen die wij nemen. Bedrijfsvoering wordt structureel bijgestaan door een externe deskundige om snel en adequaat in te spelen op de toenemende cybersecurity risico's.

Aanpassen, overleggen en klankborden

Door voortdurend in de ontwikkeling van onze medewerkers te investeren, werken wij continu aan het verder professionaliseren en flexibiliseren van onze organisatie. Het verder optimaliseren van de datakwaliteit en processen en het excelleren in de uitvoering heeft geleid tot een plattere en adaptieve organisatie die flexibel kan anticiperen op de snel veranderende omgeving.

Er is bij ons sprake van modern medezeggenschap, waarbij onze ondernemingsraad mede vorm geeft aan de organisatieontwikkeling. Dit is een continu proces, omdat we willen en moeten blijven inspelen op de dynamische omgeving. Hierbij hanteren we met de ondernemingsraad dezelfde kaders en spelregels, zodat we koersvast met gebruik van alle competenties een circulair werkende en lerende organisatie zijn.

Niet in de laatste plaats klankborden en overleggen wij met onze interne toezichthouder: de raad van commissarissen. Deze raad heeft een prominente rol in de samenspraak over missie, visie, belangrijke ontwikkelingen en de waarneming en toetsing van de realisatie daarvan. Zij hanteert daarbij een eigentijdse toetsingsvisie en een kader met genuanceerde spelverdeling. Ieder met inachtneming van de eigen rol en verantwoordelijkheid en van een optimale balans tussen besturing en toezicht. Een belangrijk fundament om ons met lef, eigen inzichten en koers weerbaar en vooruitstrevend te laten zijn en binnen onze woningmarktregio optimaal te laten presteren.

Omzien en omdenken

De coronacrisis, klimaatcrisis en verdere tweedeling in onze maatschappij zien wij als wake-up calls voor ons allemaal. De vele uitdagingen waar we voor staan, vergen letterlijk en figuurlijk veel van ons allemaal, namelijk 'omzien' en 'omdenken' op alle fronten. Natuurlijk kunnen we dit niet alleen. We doen dit samen met onze bewoners, bewonersorganisaties, belanghouders, collega-corporaties en eigen medewerkers, die met grote inzet en hart voor onze huurders werken.

We gaan uiteraard door op de koers die wordt gewaardeerd en gezien. Daarnaast zien wij qua toekomstvisie meerdere punten die de komende jaren extra inzet en aandacht vragen.

Samengevat zijn dit de visiepunten:

Optimale uitnutting voor onze woningmarktregio Fryslân van de extra middelen uit de verlaging van de verhuurdersheffing. Daarover willen we bindende afspraken maken in de prestatieafspraken met huurdersorganisaties, collega-corporaties en gemeentes.
Middenhuur sluiten wij op voorhand niet meer uit. Maar flexibiliteit in wetgeving, financiële compensatie door het Rijk ten aanzien van bijvoorbeeld herbestemming en herinvestering en lastenverlichting (verhuurdersheffing, vennootschapsbelasting) zijn daarbij randvoorwaarden. Daarbij komt dat het niet ten koste mag gaan van onze primaire taak als sociaal verhuurbedrijf;
Betaalbare verduurzaming versnellen we in combinatie met het invoeren van concrete maatregelen om energiearmoede te verminderen;
Herijking van de leefbaarheidsvisie en uitvoeren van leefbaarheidsprojecten met diverse organisaties en vooral met onze bewoners en bewonersorganisaties. Hierbij is er inzet vanuit ons GreenTeam ten aanzien van leefbare/groene buurten en wijken;
Optimale uitnutting van ICT-mogelijkheden en digitaliseringskansen na de implementatie van ons nieuwe ERP-systeem Tobias 365 in de cloud;
Investeren in HR: een op maat gesneden en gedragen opleidings- en kennisontwikkelingsplan voor al onze werknemers.

Tot besluit: Gewoon blijven dóen!

Wij staan er goed voor en zijn klaar voor wat de toekomst brengt. We houden koers en blijven gewoon dóen! Team WoonFriesland staat klaar om met hart en ziel voor elkaar en met elkaar betaalbaar wonen blijvend te realiseren.

Met een hartelijke groet,

Namens Team WoonFriesland
Sigrid K. Hoekstra, directeur-bestuurder

Risico's en onzekerheden

Governancestructuur

De governancestructuur is ten opzichte van voorgaande jaren onveranderd. Een korte samenvatting is opgenomen in bijlage E. WoonFriesland houdt zich aan de Governancecode 2020.

Vanwege het rooster van aftreden zijn drie RvC-leden in 2022 afgetreden, waaronder de voorzitter. In april zijn twee nieuwe leden aangetreden en per 1 juli is de nieuwe voorzitter aangetreden. In juni 2023 treden twee RvC leden af. De werving is in 2022 gestart om zo tijdig in de vacatures te kunnen voorzien.

Vanaf 2014 blijkt dat het huidige besturingsmodel succesvol is en zal daarom ook in de komende jaren worden voortgezet.

Verbindingen

WoonFriesland heeft nog één vennootschap als verbinding, te weten OBM BV. In 2022 zijn hierin geen activiteiten geweest. Het resultaat en de waarde van OBM BV zijn in de jaarrekening 2022 van WoonFriesland opgenomen. Het jaarresultaat over 2022 bedraagt € 8.711 negatief en de netto vermogenswaarde bedraagt € 1.736.900 31 december 2022. De RvC houdt toezicht op deze vennootschap. Ook zijn wij nog in beperkte mate lid van Verenigingen van Eigenaren van appartementen en flatgebouwen, waarin wij een deel van de appartementsrechten in ons bezit hebben. Het gaat in totaal om ongeveer 1.500 woningen.

Risicomanagement

Het risicomanagement richt zich op de voornaamste risico's en onzekerheden waarmee wij worden geconfronteerd. In 2022 kregen we te maken met uitzonderlijke omstandigheden. Onder andere de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de hoge inflatie zorgen voor energiearmoede bij onze bewoners, voor onzekerheid over het kunnen realiseren van nieuwbouw- en verbeteringsprojecten en voor een grotere financiële onzekerheid. Daarnaast zijn in 2022 de landelijke prestatieafspraken gemaakt. Hieraan zijn ook voor ons risico’s verbonden, zoals de onzekerheid over het kunnen realiseren van de verwachte huuropbrengsten.

Risk Control Frame We hebben de implementatie van de verbeteringen verder uitgewerkt die voortvloeiden uit het in 2019 opgestelde Risk Control Frame (RCF) en de Roadmap (waarin met name het autorisatiegebeuren is behandeld). Het RCF spreekt aan en wordt omarmd door onze organisatie vanwege zijn pragmatische eenvoud, gericht op onze basisprocessen en de materiële impact en risicobeheersing van ons handelen. In 2022 is een start gemaakt met de actualisatie van het RCF als gevolg van de effecten van de overgang naar Tobias 365 en de doorgevoerde procesoptimalisaties. Hieraan geven we in 2023 een vervolg.

In 2022 zijn wij verder gegaan met het aanbrengen van meer verbinding en samenhang tussen de verschillende Frameworks (RCF als basis, Privacy Control Framework, Tax Control Framework en verbeterregisters zoals General IT Controls (GITC)).

Eigenaarschap en beheersing worden gecoördineerd en aangestuurd vanuit het sturingsoverleg met leidinggevenden. In het sturingsoverleg, waarin leidinggevenden en staf vertegenwoordigd zijn, zijn diverse risicosessies geweest. Hierbij zijn risico’s geïdentificeerd en gescoord en beheersingsmaatregelen benoemd. Daarnaast heeft Control & Compliance een kenniscafé (voor de eigen medewerkers) georganiseerd met risicomanagement als onderwerp.

Na een verder leerproces is een gespecialiseerde of afgesplitste riskmanagementrol niet meer nodig. Wel blijft het noodzakelijk de formele aspecten goed te documenteren en belangrijke besluiten goed te onderbouwen en vast te leggen in de vorm van substantial evidence: kwalitatief goede vastleggingen en onderbouwingen, dé essentie van OOB. Daar blijven we ons op richten, want dat kan nog beter.

Een belangrijke koppeling en wisselwerking van informatie over afspraken met stakeholders vindt plaats in het periodieke Strategisch Overleg met in ieder geval team Relatiemanagement, team Assetmanagement en controller. Voorzitter tijdens dit overleg is de directeur-bestuurder. Hierin staan de koppeling en wisselwerking centraal van informatie over afspraken met stakeholders (de biedingen en prestatieafspraken, het portefeuilleplan en assetmanagement, omgevingsanalyse, voortgang beleid, financiën en risk). Ook dit draagt in belangrijke mate bij aan onze risicobeheersing.

In het wekelijkse verbindingsoverleg, bestaande uit leidinggevenden van de teams Klant & Woning, Assetmanagement en Inkoop worden onder leiding van de directeur Bedrijfsvoering belangrijke operationele issues besproken en geborgd. En waar nodig worden in dat overleg initiatieven afgestemd voor beleidswijzigingen en -bijstellingen.

In het maandelijkse Managementteamoverleg, waarbij MT-leden, directeur Bedrijfsvoering en controller aanwezig zijn, worden onder leiding van de directeur-bestuurder de voortgang van managementopdrachten, maandrapportages en risico’s besproken en waar nodig afgestemd en acties ondernomen.

Daarnaast zijn er periodieke bijeenkomsten Reflectie en Perspectief voor alle medewerkers onder leiding van bestuur/directie. Tijdens deze bijeenkomsten worden visie, strategie en belangrijke ontwikkelingen gedeeld en hebben medewerkers de gelegenheid om hun vragen rechtstreeks te stellen c.q. feedback te geven aan bestuur/directie.

In het vierde kwartaal van 2022 is het onderwerp integriteit aan de orde geweest. Er is een integriteitsspel gespeeld met de hele organisatie, onder leiding van een medewerker Compliance van team Control & Compliance. Het onderwerp integriteit en het gesprek hierover werd als zeer positief ervaren. Collega’s hebben elkaar gemist en vinden dit een prettige manier om het over serieuze zaken te kunnen en mogen hebben.

Wij kijken terug op een geslaagd evenement: we hebben een groot aantal collega’s betrokken en bereikt en hebben het onderwerp integriteit in de breedte van de organisatie (opnieuw) op de kaart gezet. Er heeft een evaluatie van dit event plaatsgevonden en de daaruit gekomen aanbevelingen pakken we in 2023 verder op.

Informatiebeveiliging Zoals vrijwel iedere organisatie hebben ook wij in toenemende mate te maken met risico's op het gebied van informatiebeveiliging. Een belangrijk traject, de verbetering van de GITC, hebben wij bewust apart gezet van het RCF-traject. Deze risico's zijn specifiek en vragen om de inzet van deskundigheid, goed advies en begeleiding van buiten. Wij hebben dit, aanvullend op ons eigen ICT-team, extern belegd. In 2022 heeft bij de overgang naar Tobias 365 de informatiebeveiliging extra aandacht gehad

Risicoanalyse huidige economisch ontwikkelingen in relatie tot de landelijke prestatieafspraken In 2022 zijn landelijke prestatieafspraken gemaakt over de inzet van de vrijgevallen middelen van de afschaffing van de verhuurderheffing. Hierin zijn onder andere afspraken gemaakt over extra nieuwbouw, verduurzaming en betaalbaarheid. Door de afschaffing van de verhuurderheffing kunnen we de komende jaren onze wensportefeuille uitvoeren. Dit ligt in lijn met de landelijke prestatieafspraken. Een deel van de vrijval wordt echter ook weer ‘opgegeten’ door de hogere vennootschapsbelasting, omdat de vrijval voor een deel wordt ingezet in extra investeringen. Deze zijn voor de vennootschapsbelasting niet aftrekbaar.

Door de economische ontwikkelingen zoals de hoge inflatie en sterk gestegen rente en de onzekerheden met betrekking tot de huurinkomsten, staan de kasstromen wel onder druk. Om inzicht te hebben in de mogelijke impact, voeren we regelmatig een ‘stresstest’ uit op de meerjarenbegroting. Daarbij rekenen wij de nieuwste inzichten door en bespreken dit in de overleggen met bestuur/directie en raad van commissarissen.

Door ons bedrijfsmodel liggen continuïteitsproblemen niet direct voor de hand, om de volgende redenen:

De huurstromen zijn omvangrijk en goed gespreid;
Het onroerend goed is normaal gesproken courant en waardevast;
De financiële ratio's zijn goed en bieden de vereiste veiligheidsbuffers.

Ook hebben we niet direct te maken met een liquiditeitsrisico. Aantrekken van liquiditeiten bij de sectorbanken BNG/NWB lijkt voorlopig geen probleem. Ook een verdere rentestijging heeft op korte termijn geen grote invloed op onze kasstromen. Zo nodig kunnen we temporiseren in onderhouds- en investeringsuitgaven om de uitgaande kasstroom en verzwaring van de financieringslast te beperken. Ook kunnen we krimpen in flexibele kosten. Er is voor nu geen reden om aan te nemen dat we extra maatregelen moeten nemen.

Energiearmoede en betalingsproblemen De hoge inflatie en enorm gestegen energieprijzen raken onze bewoners hard. Om de woonlasten betaalbaar te houden, is de verduurzaming van de woningen met energielabel D of slechter naar voren gehaald. Uiterlijk in 2025 moeten al onze woningen minimaal energielabel C hebben. We lopen hiermee voor op de landelijke prestatieafspraken en gaan daarin ook verder.

De bijzondere aandacht voor bewoners bij wie (mogelijk) betalings- en incassoproblemen ontstaan is gebleven. De primaire verantwoordelijkheid voor de extra aandacht ligt bij de wijkconsulenten. Zij worden ondersteund door team Bijzonder beheer, onderdeel van de afdeling Financiën. Ons doel is om bewoners zo vroeg mogelijk hulp te bieden. Zo kunnen we uiteindelijke uitzettingen wegens betalingsproblemen voorkomen. Voorwaarde is wel dat de huurders zich houden aan de gemaakte afspraken.

Wij zetten ons vol in om uitzettingen te voorkomen. Uitzettingen wegens betalingsproblemen hebben in 2022 daarom alleen plaatsgevonden bij meervoudige problematiek en na diverse hulppogingen van onze kant en onze samenwerkingspartners. Dit heeft helaas niet tot voorkoming geleid van de gedane huisuitzetting.

Bestuur/directie wordt betrokken en geïnformeerd bij bovengenoemde zaken en er wordt alleen tot huisuitzetting overgegaan als het echt niet anders kan en wil. Daarom gaan we alleen over tot huisuitzetting als er sprake is van ernstig asociaal gedrag, overlast, verboden activiteiten, het structureel niet houden aan de gemaakte afspraken, etc.

Buiten de effecten van de huidige economische ontwikkeling, landelijke prestatieafspraken en informatiebeveiliging, zien wij als voornaamste risicogebieden :

Betaalbaar wonen;
De hoge investeringen in kwaliteit en stapsgewijze verduurzaming;
Het laag houden van de bedrijfslasten;
Het ons kunnen richten op de kerntaak: het sociaal verhuurbedrijf;
Voldoende financiële weerbaarheid;
Dreigende landelijke verevening n.a.v. de landelijke prestatieafspraken.

Betaalbaar wonen;
Door de hoge inflatie en beperkte beschikbaarheid van arbeid en materiaal bestaat het risico dat we onvoldoende in kwaliteit en verduurzaming kunnen investeren. De beheersing van dit risico wordt steeds lastiger.

Wij proberen dit risico met name te beheersen door de professionaliteit van onze gehele organisatie te verbeteren (waaronder het laag houden van de bedrijfslasten, scenario-analyses, integratie van vastgoed- en financiële sturing), ingezette innovaties in het DreamHûs-project, liquiditeitssturing en het blijven beheersen van de 24 business risks uit het risicomodel van het WSW. Dit alles doen we geheel binnen de financiële normen van Aw en WSW. Onze risicobereidheid is voor betaalbaar wonen gemiddeld en voor financiële weerbaarheid laag.

Wij staan voor betaalbaar wonen voor onze bewoners. Ook voor startende gezinnen.
De hoge investeringen in kwaliteit en stapsgewijze verduurzaming;
Deze risico's raken de bouwkundige staat van relatief oud bezit, waaronder veiligheidsrisico's (asbest, balkons en breedplaatvloeren) en de risico's dat investeringen in verduurzaming onaanvaardbaar stijgen. De verduurzamingsopgave is een pittige. Op lange termijn is er een discrepantie tussen opgaven en middelen, zoals blijkt uit landelijke en regionale onderzoeksinformatie. Dit geldt voor nagenoeg iedere woningcorporatie. Echter, iedere regio heeft zijn eigen problematiek. Daarom vinden wij het geen oplossing om onder centrale regie van de overheid middelen te verevenen tussen regio’s of tussen corporaties. Fries huurdersgeld moet in Friesland blijven.

Ons standpunt over verduurzaming is dat investeringen betaalbaar moeten zijn en de woonlasten van de bewoner niet onaanvaardbaar mogen stijgen. Onze risicobereidheid is laag: dit sluit aan op onze risicobeheersing voor relatief oud bezit op dit moment, op grond van de getroffen maatregelen.

Als het gaat om het risico van stijgende overheidsheffingen en opgelegde te dure verduurzaming, dan zijn wij zeer terughoudend over deze risico-inschatting. Wij vinden dat de overheid de consequenties van noodzakelijke maatregelen onderschat voor de sector als geheel en dus voor onze bewoners.
Het laag houden van de bedrijfslasten;
Het risico van te hoge bedrijfslasten is laag, in lijn met onze risicobereidheid. Dit komt door de voortdurende toename van onze professionaliteit, de flexibele omvang en structuur, het in stand houden van onze activiteiten met 21.000 vhe's en het reeds bereikte lage niveau van bedrijfslasten.
Het ons kunnen richten op de kerntaak: het sociaal verhuurbedrijf;
Er is een laag risico dat onze bedrijfsvoering (processen en invoering van innovaties en digitalisering) onvoldoende aangepast is aan de ontwikkelingen in de maatschappij. Dit geldt ook voor het risico dat wij niet voldoen aan wet– en regelgeving zoals Woningwet, AVG en OOB.

Dit doen wij door maatregelen te treffen die we al in voorgaande jaren in gang hebben gezet, zoals:
- informatievoorziening met Katoomba en Power BI;
- het koppelen van risico (beheersingsmaatregelen) aan KPI's en teamplannen;
- aantrekken en inhuren van professionals;
- cultuurproject, tweede paar ogen principe en meldplicht.
Deze punten zijn onderdeel van het in 2019 gestarte Meerjarenproject Veranderprogramma. Het risico dat wij ons niet zouden kunnen richten op onze kerntaak 'het sociaal verhuurbedrijf' wordt daardoor gemitigeerd tot laag. Dit sluit aan op onze lage risicobereidheid.
Voldoende financiële weerbaarheid;
Ook onze financiële weerbaarheid wordt kwetsbaarder door de eroderende kasstromen. Dit komt door onzekerheid over de huurinkomsten, kostenstijgingen en de toenemende heffingen en belastingen. Naast een goede kostenbeheersing hebben wij ons leningenniveau gemaximeerd tot onder de huidige norm van Aw/WSW (85%), zijnde 75% van de beleidswaarde. Onze risicobereidheid is laag en wij vinden ons beleid op dit punt voldoende om het risico te beheersen.
Dreigende landelijke verevening n.a.v. de landelijke prestatieafspraken.
Door onze omvang en schaalgrootte nemen we een belangrijke plaats in de Friese woningmarktregio in. Daarbij is het noodzakelijk om onze financiële middelen volledig in te zetten in de eigen woningmarktregio. Het principe van Aedes om eventueel financiële middelen over te hevelen naar andere regio's vormt een bedreiging. Dit dwingt ons tot een pakket van maatregelen gericht op de toekomst, om zelf inhoud en oormerking te geven aan de financiële ruimte die ontstaat door de afschaffing van de verhuurdersheffing.

Beheersing frauderisico’s

Het management heeft de verantwoordelijkheid het risicobeleid uit te dragen en risicoanalyses uit te voeren als onderdeel van de managementtaken. Onderdeel van de risicoanalyse is het in beeld brengen van, en beheersmaatregelen nemen tegen mogelijke fraude- en integriteitsrisico’s. Dit heeft met name te maken met de sociale taak die wij als sociaal verhuurbedrijf hebben en zorgt dat we goed moeten omgaan met de middelen die we te besteden hebben. Daar gaan we zorgvuldig mee om en dit verwachten we ook van al onze medewerkers.

Om hier handen en voeten aan te geven, heeft het bestuur met het management en de controller een groot aantal frauderisico’s in kaart gebracht. Deze risico’s spelen onder andere op het gebied van verhuur. We zorgen ervoor dat het verhuurproces eerlijk en transparant verloopt. Ook op het gebied van planmatig onderhoud en inkopen hanteren we een beleid waarbij de uitgaven gemonitord en getoetst worden. Op het gebied van automatisering zorgen we met het vier-ogenprincipe voor de juiste autorisaties en toegang tot systemen. We gebruiken alleen hetgeen noodzakelijk is voor de functie.

Deze frauderisico’s worden periodiek besproken met het management, het bestuur en de RvC en waar nodig wordt actie ondernomen. De beheersmaatregelen hebben betrekking op het vier-ogenprincipe, gebruik van onafhankelijke derden en markttoetsing. Daarnaast voert Control & Compliance periodiek controles uit waarbij de uitkomsten gerapporteerd worden aan het bestuur en de RvC.

Daarnaast is ook vastgesteld hoe we met elkaar omgaan binnen WoonFriesland. Hierover zijn richtlijnen vastgelegd in bijvoorbeeld de integriteitswijzer. In de integriteitswijzer staat onder andere hoe we met elkaar omgaan, wat we van elkaar verwachten en wat onze werkhouding is, zowel intern als naar buiten toe. We zijn transparant in onze werkwijzen. Deze documenten zijn daarom ook allemaal te vinden op onze website. Daarnaast hebben we een klokkenluidersregeling die in 2022 is geactualiseerd.

We vinden het belangrijk dat onze collega’s eventuele misstanden kunnen melden. We spreken elkaar aan op gedrag en stimuleren dit door middel van evenementen, zoals het integriteitsspel. Hierbij hebben we aandacht besteed aan dilemma’s die zich kunnen voordoen in de dagelijkse praktijk binnen WoonFriesland. Ook in 2023 besteden we hier aandacht aan in de vorm van bijvoorbeeld trainingen en/of workshops. Op die manier houden we integriteit onder de aandacht.

Bedrijfsvoering en organisatie

Bedrijfsvoering

In 2022 hebben wij na corona in het voorjaar onze projecten voor investering, kwaliteitsverbetering en planmatig onderhoud weer geleidelijk uitgebreid. De prestaties liggen vast in voortgangsrapportages voor de stakeholders. In bijlage A vindt u de resultaten per per gemeente.